Vergi borçları yeniden düzenlenmeli

Ana Sayfa » Mevzuat » Kur farkları vergi ilişkisinde arayışlar

Kur farkları vergi ilişkisinde arayışlar

 
 
Kur farkları vergi ilişkisinde arayışlar

Yüksek kur zararları, vergi gelirlerinde azalma bilançolarda bozulma yaratır. Bizim vergi yasaları, işletme kârlarının üçte ikisini yutan sadece üçte birini işçi ödemleri, yatırım, yönetim, pazarlama, vergi, sigorta, Ar-Ge gibi harcamalara bırakan finansman giderlerinin vergi matrahından nasıl tenzil edileceğini yazmamıştır. Konu, vergi ilişkisinin aktif tarafı olan vergi yönetimi tarafından genel düzenleyici işlemlerle belirlenmektedir. Belki de böyle konjüktürel dalgalanmalara açık bir konunun, yapımı ve değiştirilmesi zor olan yasa düzeyindeki bir düzenleme yerine daha esnek olan genel düzenleyici işlemlere bırakılması doğru olanıdır. Esasen önemli olan yetkinin kim tarafından kullanılacağı değil, ihtiyaçlara uygun kullanılmasıdır. Bugüne kadar ki uygulamalarda finansman giderinin muhasebeleştirilmesinde bu giderin bağlı olduğu kredinin harcandığı varlığa bakarak kural konmuştur. Örneğin, 238 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği, emtianın satın alınıp işletme stoklarına girdiği tarihe kadar oluşan kur farklarının maliyete intikal ettirilmesini zorunlu tutmuştur. Stoktaki emtia ile ilgili olarak daha sonra ortaya çıkacak kur farklarına gelince bunların gider yazılması veya maliyete intikal ettirilmesini mükellefin isteğine bırakmıştır.

Emtia ile ilgili faizler de ise, mükellef bütünüyle serbest bırakılmıştır. İster yolda, ister stokta olsun işletmelerin emtiayla ilgili faizleri gider veya maliyet unsuru yapmaları kendi isteğine bırakılmıştır. Emtia ile ilgili doğan faizlerin muhasebeleştirilmesinde mükellefin inisiyatifini esas alan yaklaşım, yatırımlar söz konusu olunca esirgenmiştir. 163 Seri No.lu Genel Tebliğ’de yatırımlarda kullanılan kredilerle ilgili faiz ve kur farklarından yatırımın aktifleştirildiği hesap dönemi sonuna kadar olanların gayrimenkul maliyetine eklenmesini zorunlu tutulmuştur. Bizim vergi ve muhasebe mevzuatımıza göre bir yatırım ister bir yıl ister 10 yıl sürsün işletmenin üstlendiği faiz ve kur farkları bu yatırım devam ettikçe “Yapılmakta Olan Yatırımlar” hesabındaki yatırım maliyetine ilave edilerek aktifleştirilir. Daha sonra yatırım tamamlandığında aslına dönüştürülerek aktif hesabı değiştirilir. İşte, ancak bu aşamadan sonra bu faiz ve kur farkları; fabrika binası, tesis, makine, cihaz, demirbaş vb. için belirlenen amortisman süresince amortisman ayırmak suretiyle giderleştirilir. Bu hesapla, fabrika binası için ödenen dünya kadar faiz ve kur farkı o da fabrika tamamlanıp kullanılmaya başladıktan sonra 50 yılda giderleştirilir. Gerçekten de bir yatırım için kredi yatırım süresince alınır, faiz olsun kur farkı olsun önemli bölümü daha yatırım tamamlanmadan oluşur. Denebilir ki, ne var bunda lehe oluşan kur farkları yönünde de aynı yaklaşım benimsenmiştir. Açmak gerekirse, Tebliğ, aktifleştirme işleminin gerçekleştiği dönemin sonuna kadar lehte oluşan kur farklarının maliyeti azaltmak suretiyle muhasebeleştirilmesi öngörmektedir. Gerek aleyhte ve gerekse lehteki kur farklarının aynı yöntemle maliyetlerle ilişkilendirilmesi ilk bakışta bir dengenin sağlandığını akla getirmektedir. Ancak, ülkemizde döviz kurunda geri gitmeler pek nadir ve kısa süreli olur. Haliyle bu tarz farklar tutar olarak pek önem oluşturmazlar. Cari açık nedeniyle döviz kurları sürekli artış gösterdiğinden kur farkları dendiğinde önem teşkil eden aleyhteki kur farklarıdır.

Yatırımların aktifleştirildiği tarihten sonraki dönemlere ait olanların ise ilgili bulundukları yıllarda doğrudan gider yazılması veya maliyete eklenmesi isteğe bırakılmıştır. Benzer şekilde aktifleştirme işleminin gerçekleştiği dönemde sonraki dönemlerde oluşan lehe oluşan kur farklarının kambiyo geliri ya da maliyetten düşürülmesi isteğe bırakılmıştır. Burada bir koşul daha getirilmiştir. İster lehe oluşsun ister aleyhte oluşsun seçimlik hak ilk kez nasıl kullanılmışsa sonraki yıllarda da aynı yöntem geçerli kılınmıştır.

Vergicilikte giderleştirme, vergi matrahının azalması ya da zararın yükselmesi sonucunu doğurur. Buna karşın aktifleştirme ise bilanço rasyolarını olumlu hale getirir; kredibilitesi yüksek bilanço yaratır. Hülasa kimi işletme için vergi önemli bir yükken, kimisi için kredi temini yaşamsal önem teşkil etmektedir. Bugüne kadarki uygulamada konuya vergi odaklı yaklaşılması anlaşılır bir şeydir. Ancak gelinen aşamada gerek üretim ve istihdamın devamı ve gerekse vergi kaynağının korunması açısından işletmelerin varlığını sürdürebilmeleri en önemli konuya dönüşmüştür. Faiz dışı fazlada zorlanan işletmeler, canlarına tak eden faiz ve kur farklarını muhasebeleştirirken; ister aktifleştirir, ister gider yazar elleri sonuna kadar rahat olmalıdır. Bu alanda stoklarla ilgili faizlerin değerlemesinde uygulanan formül, doğru bir yol gibi durmaktadır.

 Dünya

İlgili Haberler
left
right
 
14 Şubat 2017 Salı 09:29
Okunma: 4055
 
(0 Yorum Yapıldı)Yorumlar
<p>Henüz kimse yorum yapmamış, ilk yorum yapan siz olun.</p>
 
Bu Kategorideki Diğer Haberler
Yazarlar
Yazarlar RSS Beslemesi
 
 
 
Tarihte Bugün
1187 - Selahaddin Eyyubi, Kudüs'ü zaptederek 88 yıllık Haçlı işgaline son verdi.
1870 - Roma, İtalya'nın başkenti oldu.
1923 - Son işgal birlikleri İstanbul'dan ayrıldı.
1924 - Milletler Cemiyeti'nin 47 üyesi zorunlu tahkim protokolünü imzaladı.
1935 - İtalyan ordusu Etiyopya'ya girdi.
1948 - Basın Birliği basında 50 yılını dolduran 96 yazar için bir jübile düzenledi.
1950 - Charles M. Schulz'un çizdiği Peanuts adlı bant karikatür ilk kez yayımlandı.
1953 - Batı Almanya[ NATO'ya kabul edildi.
1957 - ODTÜ'nün temeli atıldı.
1958 - Fransız kolonisi Gine, bağımsızlığını ilan etti.
1966 - Vicente Calderón Stadı açıldı.
1968 - Meksika'da üniversite işgali. Meksika güvenlik güçlerinin müdahalesi üzerine yüzden fazla öğrenci öldü.
1969 - Doğan Avcıoğlu liderliğinde Devrim gazetesini yayımlanmaya başladı.
1969 - Yargıtay, 6 öğrenci örgütünü siyasetle uğraştıkları gerekçesiyle kapattı.
1970 - Ankara'da, Merkezi Antlaşma Örgütü (CENTO) binasına bomba atıldı.
1974 - Eski Milli Birlik Komitesi üyesi General Cemal Madanoğlu ve arkadaşları beraat ettiler.
1975 - ABD, Türkiye'ye konulan silah ambargosunu kısmen kaldırdı.
1978 - Milliyetçi Hareket Partisi sıkıyönetim ilan edilmesini istedi.
1980 - Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK)avukatlarından Ahmet Veziroğlu ölü bulundu. Bursa Emniyet Müdürlüğü, Veziroğlu'nun Emniyet binasından atlayarak intihar ettiğini iddia etti.
1984 - 12 Eylül 1980 sonrası ilk grev Tuzla'da iki tersanede başladı.
1989 - TRT 3 ve GAP TV resmen yayına başladı.
1990 - Çin havayollarına ait bir Boeing 737 kaçırıldı, Guangzhou havaalanına indikten sonra iki uçağa çarptı; 132 kişi öldü.
1992 - Ege Denizi'ndeki tatbikatlar sırasında, ABD'ye ait uçak gemisinden atılan iki füze Muavenet Muhribi'ne isabet etti; olayda gemi komutanıyla birlikte 5 denizci öldü.
1996 - Peru havayollarına ait bir Boeing 757, Lima'dan kalktıktan hemen sonra Büyük Okyanus'a düştü; 70 kişi öldü.
2001 - Swissair iflas etti.
 
Namaz Vakitleri
 
  • İmsak04:59
  • Güneş06:41
  • Öğlen13:09
  • İkindi16:36
  • Akşam19:15
  • Yatsı20:43
 
 
Anket
Denetim Hakkında Meslektaş ne kadar bilgili?
Çok Bilgili
Az Bilgili
Hiç bir fikri yok
 
 
Lig Puan Durumu
 
Takımlar
O
G
B
M
P
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
 
Şampiyonlar Ligi
 
UEFA Avrupa Ligi
 
Alt Lig
 
İktisadi Haber Ajansı Çözüm Ortağı
 
Arşiv
 
Süper Loto
31.10.2019 Tarihli Çekiliş Sonucu062224283446
 
On Numara
04.11.2019 Tarihli Çekiliş Sonucu01102527293839404347484950515262646874757778
 
Sayısal Loto
02.11.2019 Tarihli Çekiliş Sonucu062931324445
 
Şans Topu
30.10.2019 Tarihli Çekiliş Sonucu011030323403
 
Gazete Manşetleri
 
 
Kurumsal

İçerik

Denetim Gündemi

Denetim Haberleri

Teknoloji